Жұмбақтар | Төрт түлік

Бір байдың енші алыпты бір баласы,
Алғаны алпыс тоғыз ірі қарасы.
Төрт жерден түлікке желі қағып,
Үш жерден орнатылған мұнарасы.

Болғанда қоян ерін, шыққан құлақ,
Тұлыбы шоқайғандай жатыр сұлап.
Жүруге қызметкер дайындалса,
Жалшыдай күні біткен кетер жылап.

Таптым-таптым, тап жорға,
Табаны жалпақ боз жорға.

Маң-маң басып келеді,
Тапырақтап желеді.
Мойны ұзын, үсті тау,
Ертеден елге бел еді.

Маң-маң басқан, маң басқан,
Шудаларын шаң басқан.
Екі өркешін қом басқан,
Алабота, теріскен,
Мұрындығы келіскен,
``Шөк!``- дегенде, ``бық!`` -деген,
Шешіп үйін жүктеген,
Бұл не деген жануар?

Кезікті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар.
Мойны ұзын, көзі үлкен,
Бұл не,өзің тауып ал?

Даусы қоңыр, үні мұң,
Тесіп қойған мұрынын.

Үш тың-тың,
Екі жылтың,
Төрт тап-тап,
Қап-қара сатпақ,
Бір былғаныш.

Ұзын-ұзын ұлпаны,
Ішіндегі жұлпаны.

Дүниеде ақас бар бек жайлаған,
Жанына адам барса ойбайлаған.
Ақастың адам білер мінезі бар,
Мінгесіп екі бала той тойлаған.

Бір тақыт бар дүниеде әркім білер,
Ол тақыт қымбат емес, әркім мінер.
Мінерінде төмендеп келеді екен,
Мінгеннен соң жоғары көтерілер.

Екі ауылдың баласы еңбектеп келеді,
Төрт ауылдың баласы төбелесіп келеді,
Бір ауылдың баласы шөпшек теріп келеді.

Екеуі қарауыл қарап тұр
Төртеуі ұйықтап жатыр,
Біреуі қамыр басып тұр.

Екі кісі қарауыл қарайды,
Бір кісі шөпшек тереді.

Дүбір-дүбір төртеу,
Есенгелді екеу.
Жағалбайлы жалғыз,
Оның таңы қарбыз.

Төрт кісі төсек сал дейді,
Екі кісі қарауыл қарайды,
Үлкен әйел есік аш дейді,
Кіші әйел төмпештейді.

Төсек астында төрт күлше.

Таудан тас домалайды,
Тас бұршақтай сабалайды.

Жоғарыдан көп тас домалайды,
Кезектесіп бірін-бірі қуалайды.

Бір тауығым бар,
Жұмыртқасы көп,
Көп те болса жарылмайды.

Шашылды маржан,
Бағасы арзан.

Апан-апан,
Ескі шапан.
Иір қобыз,
Жарық жұлдыз.

Апан-апан,
Жаман шапан,
Төрт түйреуіш,
Бір былғауыш.

Иір қобыз,
Екі тұтқыш,
Бір қыл жуғыш.

Төрт лаулау,
Екі дің-дің,
Бір шібжің.

Мамам маң басып барады,
Күлшесі қалып барады.

Екі төлдің атынан
Бір төлдің аты шығады.

Түбірлі төртеу,
Түймемен бесеу,
Ерубай екеу,
Мамық жалғыз.

Қоян жақты, тақыр жонды,
Төрт тұяқ, екі аяқты, екі қолды.
Салпы ерін, өзі жүйрік,
Кең омырау, жуан құйрық.

Төрт түп тұт мәуітімен кесіледі,
Үстіне мінген адам есіреді.
Құрдасым, тапқын мұны ойлы көзбен,
Ойласаң тереңірек шешіледі.

Отырдым мұнан барып оймауылға,
Ілінді екі аяғым байлаулыға.
Қолыма екі қайыс ұстап алып,
Жүргіздім қайда барсам айдауыма.

Екеуі елеңдеп келеді,
Төртеуі төбелесіп келеді.

Ана таумен мына тау соғысып келеді.

Кішкене ғана тостаған,
Көтеріп қана тастаған.

Тасқа тисе кетілмейді,
Суға тисе ерімейді.

Үлкен келін есік ашты,
Кіші келін домалай қашты.

Төлебайдың баласы төбелесіп келеді,
Егізбайдың өгей ұлы ерегесіп келеді.
Екеуі қарауыл қарайды,
Біреуі шөпшек тереді.

Ермекбайдың екі ұлы ерегесіп келеді,
Төлебайдың төрт ұлы төбелесіп келеді,
Жағалбайдың жалғызы жағаласып келеді.

Мен көрдім тұтам ақас тау жайлаған,
Тауына тиіп кетсең ойбайлаған.
Үстіне қара орман артып алып,
Барса да қандай жерге той-тойлаған.

Жануар бар жапан дала түзде өскен,
Арқасына екі бала мінгескен.

Тамға таяқ сүйедім.

Тауға таяқ қыстырдым.

Алыстан қарасам бір қара,
Қасына келсем мың қара.

Алды қияқ, арты шалғай.

Ұштым,ұжмаққа шықтым,
Тептім, терекке шықтым.

Қарасам, қайдан келдің,
Малы қара сайдан келдің.

Жездем желіп бара жатыр,
Жез қалпағын түсіріп барады.

Шауып келе жатып шақшам түсті.

Шиге қамшы байладым.

Алты аяқты,
Екі қарынды,
Екі басты,
Екі қолды,
Төрт көз, төрт құлақты,
Екі мойын, бір құйрықты.

Жұмбақтар: Төрт түлік