Жұмбақтар | Әртүрлі жұмбақтар

Ойласам дүние жүзі дөп-дөңгелек ,
Бір нәрсе басбармақтай болса керек.
Жалғыз-ақбасқан жерде ізі қалар,
Оны да ойламай шеш, ақылы зерек.

Есікте жасауыл бар екі қатар,
Барғанда ұрып-соғып қан қақсатар,
Ол адам жәбірленіп тұрғанында,
Біреу кеп ар жағынан әрі тартар .
Алып барып онан соңқинап жанын,
Кездіріп талай өзен сайдыңбәрін.
Ләззәтін сол сайлары алып қалып,
Шығарып тастайды екен ғазиз тән.

Аппас жұмбақ,
Адам басын таппас жұмбақ,
Қыз тілесе, бермес жұмбақ,
Қызыл алтынға батпас жұмбақ.

Бір үйде жиырма бас адам тұрар,
Керек болса оларды халық сұрар.
Ашылғанда есігі сол адамның,
Будақ-будақ есіктен бұлар шығар.

Ішіне бірқағаздың салдым дәрі,
Көреді оны қазір жанның бәрі.
Көк мұнар бұрқырайды жалын шашып,
Өшіріп отты тастасаң,
От орнында күлі жоқ .

Қырдан қырайман көрдім,
Судан Сүлеймен көрдім.
Қайырылып тұрған тас көрдім,
Тұзсыз піскен аскөрдім.

Ал, кемпірім, жатайық,
Домалақты басайық,
Жүнменжүнді тигізіп,
Шырт ұйқыға батайық .

Өзі тоқ,
Көлеңкесі жоқ.

Ошақтай жерге күн түспес.

Мен тұрып бір таяқты қолымаалдым,
Ішіне қошқыл қызыл бояу салдым .
Қызарып сол бояудан шыққан таяқ ,
Ұрғанда созылады, қайранқалдым.

Сырты ақ болғанменен іші сары.

Ары кез, бері кез,
Бойы бір кез,
Шақырса-келмес,
Жаяу жүрмес.

Кішкене ғана мүсірет ,
Таудан отын түсіреді.

Төрде мысық жатыр,
Құйрығын қысып жатыр.

Маңдайындаесігі бар,
Ішінде есебібар,
Судан суаты бар,
Күлденқуаты бар.

Зейнетті көркем сұлу сондайбиік,
Бар мақұлық жанды, жансызалған жиып,
Тарихтан бұрын өткен хабарбермек,
Адамзатжақсы көрген көңлі сүйіп.

Қолымда бір айна бардөп-дөңгелек,
Адасқанға жөнсілтеп,берер дерек,
Екі тісті тіліментөрт бағытты
Керек десеңболғаны, тауып беред.

Жанадыжалын түтінсіз,
Жатады жайнапқызыл шоқ.

Қарайтып салдым,
Қызартып алдым.

Қараңғы үйге
Қақпан құрдым.

Бай мен бәйбішені ояттым,
Әдеппен тұр-тұрлап.

Бар еді бір жұмбағым ойлап қойған,
Үйірі қырық айғырдыңбайлап қойған;
Қшінде құлын, тайға көз жетпейді,
Сүтіне ауыл тұрмақ, аймақ тойған.

Бар екен жапан түзде бір қу қайың,
Жапырақ тұрды-тұрды біткен дайын.
Көрікті бой түзеген жас арудай,
Тұрады күлімсіреп көрген сайын.

Батпандап кіреді,
Мысқылдап шығады.

Мосыға желек жапқан,
Қздегеніндәл тапқан.

Қалың қорық нуға бітем,
Қоры үзілген қуға бітем.

Қүнгейлі қара тасқа бітем,
Шаруа қуған басқа бітем.

Бетегелі белге бітем,
Найза ұстаған ерге бітем.

Жалмаң құлақты сорға бітем,
Ел ішіндегі зорға бітем.

Иір қобыз, жарық жұлдыз.

Таңмен көзін ашады,
Әлемге нұрын шашады.

Қабат-қабат қаттама,
Ақылың болса, аттама.

Көзіңе көрінбейді,
Қаңғуға ерінбейді.
Шалғынды жапырады,
Жол бойын сыпырады.

Қол созсаң, ақ күміс
Алақаңға толады.
Ашып-жұмсаң, із-түссіз
Лезде жоқ болады?

Жылт-жылт етеді,
Жылғадан етеді.

Аяқтарым қалтылдап,
Қос тай міндім жалтылдақ..
Шапса, жұбын жазбайды,
Бір-бірінен озбайды.

Шелек қалпақ басында,
Сәбіз екен танауы.
Қыста қардан туатын,
Тауып көрші, сен оны.

Басында екі таяғы бар,
Төрт аяғы бар,
Сегіз тұяғы бар,
Иегінде сақалы бар.

Көкке шаншып құйрығын,
Келеді шауып жүйрігім?

Тілі бар, үні жоқ,
Өзін адам түсінген.
Жүрегі бар да, қаны жоқ,
Сөйлеп тұрған ішінең.

Үй үстінде алтын тас,
Алайын десем табылмас.

Қимылдаса қос шебер,
Қыруар-қыруар іс өнер.

Қолы жоқ сурет салады,
Тісі жоқ тістеп алады.

Шықпайды үйден,
Тоны -— жібектен.
Күндіз ұйықтайды,
Түнде дамыл таппайды.
Аңға барады,
Сол аңды үйден табады.

Басы — тарақ, арты — орақ.

Ерте тұрдым,
Екі айыр жолға түстім.

Тұрса, үйдей,
Жатса, қояндай.

Айдалада ақ отау,
Аузы-мұрны жоқ отау.

Ақ түсті,
Көк түсті,
От түсті,
Тот түсті-
Төрт түсті жер үсті.

Кесе, шыны, пиала –
Оларсыз шай құяма?
Қасықсыз тамақ жемейді,
Бәрінің атын не дейді?

Жұмбақтар: Әртүрлі жұмбақтар