мінез - құлық - құлықтың - ағымдарын - әрекет - қажетті - коррекция


|            ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ           |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                  |
|3 деңгейлі СМК құжаты    |ПОӘК                       |ПОӘК                |
|                         |                           |042-18-16.1.29/02-20|
|                         |                           |13                  |
|«Ауытқушылық мінез-құлық |Баспа № 1 13.09.13         |                    |
|психодиагностикасы және  |                           |                    |
|психокоррекциясы»        |                           |                    |
|пәнінің оқу-әдістемелік  |                           |                    |
|кешені студенттерге      |                           |                    |
|арналған                 |                           |                    |













                        ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

   «АУЫТҚУШЫЛЫҚ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ПСИХОДИАГНОСТИКАСЫ ЖӘНЕ ПСИХОКОРРЕКЦИЯСЫ» ПӘНІ
                                   БОЙЫНША
                            ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                   (5В050300 «Психология» мамандықтарына )

              CТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС ОҚУ  БАҒДАРЛАМАСЫ
























                                                                  Семей


                                                           2013









                                  Алғы сөз

1.  ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
      Құрастырушы Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік
      университетінің  “ Психология” кафедрасының аға оқытушысы  Г.Абдуллина
                                                          “___13___”
_____09_____ 2013 ж.
2. ҚАРАЛДЫ
   1.  Семей  қаласының   Шәкәрім   атындағы   мемлекеттік   университетінің
      “Психология” кафедрасының отырысында
 Хаттама №___1___  «_13_»___09_____  2013  жыл
Кафедра меңгерушісі    ____________  Т. Кунслямова

2.2.  ГЗФ  оқу-әдістемелік бюросының отырысында талқыланды
Хаттама №___1___   «_17_»___09_____  2013 жыл
ОӘБ төрағасы___________________  Ш.Кенесбаева

3. БЕКІТІЛДІ
3.1 Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды және
баспаға ұсынылды
Хаттама №__1____ «_18_»___09_____  2013 жыл
ОӘК төрағасы_________________  Г.Искакова

4.  Баспа № 1 13.09.13




















Мазмұны:
1 Жалпы талаптар
2 Пән мазмұны мен сағат санының бөлінуі
3 Пәнді оқудың әдістемелік нұсқауы
4 Курс форматы
5 Курс саясаты
6 Баға қою саясаты
7 Әдебиеттер








































   1. ЖАЛПЫ ТАЛАПТАР
   1. Оқытушы және пән жайлы жалпы мағлұматтар
Абдуллина Гульнар Кабдышеитовна  аға оқытушы
«Психология» кафедрасы
Байланыс телефондары- тел.: 35-93-89,  №1 оқу корпусы, кабинет № 1212
Сабақтың өткізілу орны- аудитория №1210
Берілген пән бойынша  кредиттер саны-2


1.2. Пәннің қысқаша мазмұны
       Ауытқушылық мінез-құлық психодиагностикасы мен психокоррекциясы  пәні
мінез-құлық   және   әрекет   көріністеріндегі    кемістіктердің,    әртүрлі
ауытқулардың шығу себептерін, ағымдарын  және  оларды  дер  кезінде  анықтау
(диагностикалау) мен қалыпқа  келтіру  (коррекциялау)  мәселесін  зерттейді.
Психологиялық әдебиетерде деликвенттік мінез-құлық термині жиі  қолданылады.
Бұл  түсінік  латын  сөзі  “dilinguens”  –  “қылық,  айып”  деген   мағынаны
білдіреді. Бұл терминнен  біз  тұлғаның  нақты  іс-әрекеті,  қоғамдағы  және
берілген уақыттағы заңдардан ауытқыған,  басқа  адамдарға  қауіп  төңдіретін
және әлеуметтік реттілік пен қылмыс  үшін  хазаланған.  Заңға  қарсы  мінез-
құлық көрсеткен тұлға – деликвенттік тұлға ретінде жіктелінеді  (деликвент).
“Ауытқушы”  мінез-құлық  термині  “девианттық”  терминімен  сәйкес   келеді.
(латын тілінде   deviatio - аутқу)   немесе  “деликвенттік”  (латын  тілінде
delinquens - құқық бұзушы). Қоғамда  қалыптасқан  нормалардан  ауытқуға  жол
ашатын мінез-құлық девианттық мінез-құлық  деп  аталады.  Девианттық  мінез-
құлықтың түрлеріне қылмыскерлік, ішкілікке салыну,  нашақорлық,  жезөкшелік,
құмар  ойындарына  қызығушылық,  психопатиялық  бұзылу  және  т.б.  жағымсыз
қылықтарды жатқызуға болады. Девианттық іс-әрекет екі  үлкен  категорияларға
бөлінеді. Біріншіден, ашық  немесе  жабық  психопатологиясы  бар  психикалық
саулық нормасынан  ауытқитын  іс-әрекет.  Екіншіден,  құқықтық,  әлеументтік
және мәдени нормаларды бұзатын әлеуметтік емес іс-әрекет.

1.3. Пәннің мақсаты
        Болашақ   мамандардың   ауытқушылық   мінез-құлықтың   мотивациясын,
әрекеттегі  көріністерін,  кемістіктерін,  шығу  себептерін,  ағымдарын  дер
кезінде  анықтау  (диагностикалау)  мен  қалыпқа  келтіруге   (коррекциялау)
қажетті кәсіптік білім негіздерін, іскерлік пен дағдыларын қалыптастыру.

1.4. Пәнді оқып-зерттеудің негізгі міндеттері:
- Психологияның жеке дара  өзіндік  сала  ретінде  «Ауытқушылық  мінез-құлық
психодиагностикасы  мен  коррекциясы»  ерекшеліктерін  талдау,  категориялық
құрылымын ашу;
-Ауытқушылық  мінез-құлықтың  мотивациясын,  шығу  себептерін  дер   кезінде
анықтау;
-Ауытқушылық мінез-құлықтың  ағымдарын  психодиагностика  және  коррекцияның
ғылыми-теориялық негіздеріне сүйене отырып анықтау;
- Ауытқушылық мінез-құлықтың ағымдарын ажырата білу;
-  Ауытқушылық  мінез-құлықты  болдырмау  және  алдын-алу  шараларын  тиімді
қолдана білу;
-  Психодиагностика  және  коррекцияның  әдістерін  тәжірибелік  жағдайларда
қолдана білу;
-  Ауытқушылық  мінез-құлықты  диагностикалау  мен   коррекциялаудың   әдіс-
тәсілдерін, құралдарын жетік меңгеруге;
 -Ауытқушылық  мінез-құлықтың  ағымдарын  анықтап,  қалыпқа  келтіруге  және
қиналған адамдарға көмек беруге дайын болу;
- Аталған пәнге кәсіптік қызығушылықтарын қалыптастыру;
-  Психодиагностика  және  коррекция  пәнінен   алынған   білімдер   жүйесін
тәжірибеде қолдану дағдыларын дамыту



1.5. Оқып-зерттеу нәтижесінде студент білуі керек:
    - Ауытқушылық мінез-құлықтың  ағымдары  мен  көріністері  жайлы  ғылыми-
      теориялық білімдер негізін;
    - Психодиагностика және коррекция  пәніне  байланысты  ұғымдар  мазмұнын
      ажырата білуге;
    - Ауытқушылық мінез-құлықтың ағымдарын зерттеуде  психодиагностика  және
      коррекция саласының әдістерін қолдана алуды меңгеруі;
    - Ауытқушылық мінез-құлықтың ағымдарын  зерттеу  мен  қалыпқа  келтіруге
      қажетті шараларды дұрыс жоспарлай білуге;
    - Психодиагностика және коррекцияның ғылыми,  методологиялық,  теориялық
      және  әдістемелік  негіздерін  жетік  меңгеруде   өз   білімін   үнемі
      жетілдіріп отыруға;
    - Психодиагностика және коррекция пәніне байланысты  шетел,  ресей  және
      отандық психологиясының даму тарихын;
   -  Ауытқушылық  мінез-құлықтың  ағымдарын  зерттеуге  қажетті  әлеуметтік
   маңызы бар шараларды салыстырып талдай білуге.


1.6. Курстың пререквизиті:
1. Жалпы психология;
2. Әлеуметтік  психология;
3. Даму психологиясы:
 4. Психодиагностика негіздері

1.7. Курстың постреквизиті:
   1. Жас ерекшелік психологиясы;
   2. Антропология;
   3. Физиология;
   4. Дифференциалды психология.


   2. ПӘН МАЗМҰНЫ МЕН САҒАТ САНЫНЫҢ БӨЛІНУІ

                                                                      Кесте1
|№  |Тақырыптары                 |       |     |Сағаттар                         |
|   |                            |Дәріс  |ПС   |Лаб|СӨЖ     |СӨЖҰ  |Әдебиеттер   |
|1  |Ауытқушылық әрекет-қылық    |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.1          |
|   |психодиагностикасы мен      |       |     |   |        |      |7.5          |
|   |психокоррекциясы пәні және  |       |     |   |        |      |7.4          |
|   |ғылыми зерттеу обьектісі    |       |     |   |        |      |7.18         |
|2  |Девиантты мінез-құлық және  |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.2          |
|   |оның типтері                |       |     |   |        |      |7.4          |
|3  |Қиын немесе дағдарыс        |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.3          |
|   |кезеңдердегі                |       |     |   |        |      |7.6          |
|   |психофизиологиялық даму     |       |     |   |        |      |7.9          |
|4  |Мінез-құлық ауытқуларының   |1      |1    |-  |3       |3     |7.6          |
|   |себептері                   |       |     |   |        |      |7.11         |
|5  |Жасөспірімдердің психикалық |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.2          |
|   |дамуындағы ауытқулардың     |       |     |   |        |      |7.7          |
|   |сипаты                      |       |     |   |        |      |7.8          |
|6  |Аутодеструктивті мінез-құлық|1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.9          |
|   |                            |       |     |   |        |      |7.15         |
|7  |Қиын оқушылардың аддиктивті |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.2          |
|   |мінез-құлқы                 |       |     |   |        |      |7.19         |
|8  |Аддиктивті мінез-құлық      |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.6          |
|   |қалыптасуындағы ата-ананың  |       |     |   |        |      |7.20         |
|   |ролі                        |       |     |   |        |      |7.22         |
|9  |Психотропты заттардың       |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.4          |
|   |психикаға тигізетін әсері   |       |     |   |        |      |7.13         |
|10 |Виртуалды және интернет     |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.5          |
|   |тәуелділігінің психикалық   |       |     |   |        |      |7.9          |
|   |аспектісі                   |       |     |   |        |      |7.16         |
|11 |Агрессивті мінез – құлық    |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.4          |
|   |                            |       |     |   |        |      |7.6          |
|12 |Ауытқушылық мінез-құлық     |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.1          |
|   |мәселесімен жүргізілетін    |       |     |   |        |      |7.4          |
|   |психологиялық қызметтің     |       |     |   |        |      |7.14         |
|   |бағыты                      |       |     |   |        |      |7.18         |
|13 |Психодиагностикалық         |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.3          |
|   |әдістердің жіктелуі         |       |     |   |        |      |7.5          |
|14 |Ауытқушылық мінез-құлықты   |1      |1    |-  |1,5     |1,5   |7.24         |
|   |психокоррекциялау           |       |     |   |        |      |7.8          |
|   |бағдарламасы                |       |     |   |        |      |7.3          |
|15 |Психокоррекциялық           |1      |1    |-  |3       |3     |7.4          |
|   |бағдарламаны құрастыру      |       |     |   |        |      |7.8          |
|   |принциптері                 |       |     |   |        |      |7.25         |
|   |                            |15     |15   |-  |45      |45    |             |

3. ПӘНДІ ОҚЫП-ЗЕРТТЕУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
       «Ауытқушылық  мінез-құлық  психодиагностикасы  мен  психокоррекциясы»
пәні  бойынша  15  сағат  дәріс   және   15   сағат   практикалық   сабақтар
жоспарланған.  Пән мазмұны болашақ  психологтарды  таңдаған  мамандықтарының
қыр-сырларымен,  кәсіби іс-әрекеті бағыттарымен таныстырады. Дәріс,  семинар
сабақтарында студенттер конспектілеу жұмысымен айналысып, негізгі ойлар  мен
термин сөздерді  жазып отырады. Соңынан оны талдау жұмысымен айналысады.
      СӨЖ, СОӨЖ жұмыстары шығармашылық  тапсырмалар ретінде түрлі
формаларда орындалуы мүмкін. Солардың ішінде кең түрде кездесетіні-реферат.
      Реферат жазуда не ескеріледі?
   1.  Таңдап  алған  рефераттың  тақырыбына   қатысты   студент   кішігірім
      зерттеулер жасайды. Студент  осы  алғашқы  ғылыми  жұмысқа  байланысты
      мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.
   2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестер алғаны абзал.
   3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара
      сабақтастығын тануға дағдыланады.
   4. Фактілер,  фактілік  материалдарды  іріктеу  және  жинақтау  негізінде
      таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.
   5.  Пайдаланған  деректер,  материалдар,  әдебиеттердің  тізімін,  қайдан
      алғанын  (сілтеме)  қайда,  қашан,  қандай  баспадан  жарық   көргенін
      көрсетуі қажет.
   6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы
      қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады.  Тақырыпты
      зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда  баяндайды,  сұрақтарға
      жауап береді.
      Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық
белсенділігін   арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.
      Рефератты талқылау – шығармашылық жұмыстың бір көрінісі, яғни
білімділік, қызығушылық тұрғысынан және тәрбиелік мән-мазмұны зор әрекет,
жұмыс. Бұл кезде сөйлеушілер негізгі мәселеден ауытқымай, нақты, тұжырымды
ой айтуға көңіл бөлуі тиіс.
      Рефератты талқылып, қорытындысын шығару – маңызы зор жауапты сәт,
белгілі бір тақырып төңірегінде ғылыми дәйекті тұжырымдар жасап үйрену.
Соңында оқытушы реферат жазған студенттің, пікір айтушылардың сөздерін
жинақтап, қажетті толықтырулар енгізеді, мәселенің түсініксіз тұстарын
анықтап, түзетулер жасайды, толықтырады, өзгертеді.

     4. КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ:
- Дәрістер, оқылған материалдар бойынша пікір алмасу, әртүрлі  материалдарды
және тапсырмаларды талдау. Әрбір сабаққа студенттер жоспардағы негізгі  және
 қосымша әдебиеттер тізіміне сәйкес дайындалуы тиіс  (негізгі  бөлімдер  мен
тараулар әрбір сабаққа анықталып отырады).
- Аралық бақылауға қатыспаған  студент ешқандай ұпай алмайды.
- Негізгі ұғымдар әрбір дәріс  барысында  түсіндіріледі.  Сабақтарға  қатысу
және негізгі ұғымдарды  анықтамалары  мен  түсініктерін  жазу  студенттердің
міндеті.
- Әрбір аудиториялық  сабақта  студент  қаралатын  материалдарды  талқылауға
белсенділікпен қатысуы керек. Оның белсенділігі жауап беру сапасы  негізінде
бағаланады.
- Пәнге қатысты материалдардың мазмұнын түсінбесе, оқытушыдан  кеңес  арқылы
сұрауға болады.
-  Студенттерге  жазбаша   жұмыстарды   орындау   барысында   университеттің
кіпатхана,  оқу  залы,  интернет  және  компьютерлерін  пайдалануға   рұқсат
беріледі.



    5. КУРС САЯСАТЫ
      Студенттерге қойылатын талаптар:
   1. Сабаққа кешікпеу.
   2. Дәрісті босатқан жағдайда өз бетімен материалды  келесі  сабаққа  оқып
      келу.
   3. Жұмысты тапсыру және кеңес алу мерзімін қатаң сақтау.
   4. Талдау барысында тыңдау және басқалар көзқарасын құрметтеу.
   5. СОӨЖ міндетті түрде қатысып, тапсырманы уақытында орындау.

   6. БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

   «Ауытқушылық мінез-құлық психодиагностикасы  мен  психокоррекциясы»  пәні
   бойынша  ұпайлардың бөлінуі

                                                                     Кесте 2
|Апта    |Бақылау түрі                      |Барлық ұпай   |Ескерту       |
|1       |2                                 |3             |4             |
|        |1-7 апта бойы барлық аудиториялық |30            |              |
|        |сабақтар түрлеріне қатысу         |              |              |
|1       |практикалық сабақ, СӨЖ            |5             |              |
|2       |практикалық сабақ, СӨЖ            |20            |              |
|3       |практикалық сабақ, СӨЖ            |25            |              |
|4       |практикалық сабақ, СӨЖ            |30            |              |
|5       |практикалық сабақ, СӨЖ            |35            |              |
|6       |практикалық сабақ, СӨЖ            |45            |              |
|7       |практикалық сабақ, СӨЖ            |50            |              |
|        |Рубеждік бақылау-1                |60            |              |
|1-7 апталар бойынша оқыту нәтижелерінің    |300           |              |
|жиынтық ұпайы                              |              |              |
|      |8-15-ші апта бойы барлық            |30            |              |
|      |аудиториялық сабақтар түрлеріне     |              |              |
|      |қатысу                              |              |              |
|8     |практикалық сабақ, СӨЖ              |5             |              |
|9     |практикалық сабақ, СӨЖ              |20            |              |
|10    |практикалық сабақ, СӨЖ              |20            |              |
|11    |практикалық сабақ, СӨЖ              |25            |              |
|12    |практикалық сабақ, СӨЖ              |30            |              |
|13    |практикалық сабақ, СӨЖ              |30            |              |
|14    |практикалық сабақ, СӨЖ              |35            |              |
|15    |практикалық сабақ, СӨЖ              |45            |              |
|      |Рубеждік бақылау-2                  |60            |              |
|8-15 апталар бойынша оқыту нәтижелерінің   |300           |              |
|жиынтық ұпайы                              |              |              |
|Емтиханға берілетін барлық ұпай            |400           |              |
|Академиялық кезең бойынша  барлық ұпайлар  |1000          |              |




   7. Әдебиеттер
7.1. Акажанова, А.Т. Девиантология .- Алматы, 2009
7.2. Анастази А., Урбина С. Психологическое тестирование. — СПб., 2007.
7.3. Тебенова, К.С. Дамуында ауытқулары бар балалар .- Караганда, 2006
7.4. Богоявленская Д. Б. Психология творческих способностей. — М„ 2009.
7.5. БурлачукЛ. Ф. Психодиагностика. — СПб., 2009.
7.6. Общая психодиагностика / Под ред. А. А. Бодалева,  В.  В.  Сто-лина.  -
М., 2007.
7.7. Иманғалиев, Е. Жеке тұлғаны әлеуметтік-психологиялық болжау  әдістері.-
Астана, 2008
7.8. Прихожан А.  М.  Тревожность  у  детей  и  подростков:  психологическая
природа и возрастная динамика. — М., 2010.
7.9. Психологическая диагностика /Под ред. К. М. Гуревича. — М., 2000.
7.10. Равич-Щербо И. В, Марютина Т. М., Григоренко Е.  Л.  Психогенетика.  -
М., 2002.
7.11. Романова Е. С. Графические методы в практической психологии.  -  СПб.,
2009.
7.12.  Теплова  Л.И.   Тест   умственного   развития   младших   подростков.
Руководство по работе с тестом. — М.: Обнинск, 2000.
7.13. Шмелев А. Г. Психодиагностика личностных черт. — М., 2010.
7.14. Штерн В. Умственная одаренность. — СПб., 2007.
7.15. Шульц Д., Шульц С. История современной психологии. — М., 2010.
7.16.  Шванцара Й. Диагностика психического развития (Пер.  с  чешск.;  Общ.
ред. Г.А.Овсянникова. – Прага: медицинское изд-во Авиценум, 2008. С. 46.
7.17. Психологический  статус  личности  в  различных  социальных  условиях:
диагностика и коррекция / Межвузовский сборник // Под  ред.  В.С.Мухиной.  –
М.: Прометей, 2009, 198 с.
7.18. Развитие и диагностика способностей / Л.Г.Алексеева и др. //  Отв.ред.
В.Н.Дружинин, В.Д.Шадриков. – М.: Наука,2008, 179 с.
7.19. Рейнвальд Н.И. Личность и характер:  учебное  пособие.  –  М.:  Изд-во
РУДН, 2008, 88 с.
7.20. Симоненко Ю.А. Искусство разбираться в себе и других.  Психологические
тесты. – Л.: Культурно-досуговый центр "Просветитель", ЛГИК, 1990, 24 с.
7.21.  Способности  и  склонности:  комплексные  исследования  /  Под   ред.
Э.А.Голубевой. – М.: Педагогика, 2009, 199 с.
7.22. Суслов В.И., Чумакова Н.П.  Психодиагностика.  Учебное  пособие.–  СПб
РИО, СПб ГУ, 2008, 59 с.
7.23. Тесты. Вып.2. – М.: Информационно-коммерческое  агенство  "Информбанк"
центрального правления Всесоюзного экономического общества, 2000, 28 с.
7.24. Тесты. Полезные советы / Сост. С.Х.Меретукова.  –  Майкоп:  Адыгейское
книжное изд-во, 2010, 168 с.
7.25. Лаут, Г.В. Нарушение внимания у детей : тренинг и развивающие игры.-
М., 2008
7.26. Пилипчук, Л.С.Основы психологической диагностики.-Семипалатинск, 2003




Көмек
Арайлым

Біз міндетті түрде жауап береміз!

Жіберу

Рахмет!
Хабарлама жіберілді.

Сіз үшін аптасына 5 күн жұмыс істейміз.
Жұмыс уақыты 09:00 - 18:00

Email:

Phone: 777 614 50 20
Жабу
Көмек