Мәселелік есептерді қолдану

Көшіріп алу

Пән: Физика

                                       
             Мәселелік есептерді қолдану
                                       
Қазіргі кездегі физиканы оқыту әдістемесінде мәселелік оқыту әдісі қолданып жүр. Мәселелік оқытудың ұйымдастырудың мектеп оқушыларының ойлауын дамыту үшін зор маңызы бар. Мәселелік оқыту оқушылардың ізденіс қызметін ұйымдастыруды, шығармашылық есептерді шығару жөніндегі белсенді ақыл-ой қызметінің негізінде білімдерді меңгеру, сондай ак білім алу әдістерін игеруді талап етеді. 
Эксперименттік физика-математика сыныптарында міндетті түрде мәселелік есептер мен шығармашылық есептерді шығаруды пайдаландық . І курста газ заңдары өтілгеннен кейін оқушыларға төмендегідей мәселелік эксперименттік есептерді ұсынуға болады. 
1-есеп. Атмосфералық қысымды табыңдар. 
Керекті құрал-жабдықтар: шыны түтікшілер, резеңке, тығын, штатив, сызғыш, суы бар ыдыс. 
Шешуі: шыны түтікшелерді резеңке түтікшесімен жалғастырып U тәрізді етіп иеді. Оған су құйып, L1 суы жоқ ауа бар кеңістіктің биіктігін өлшейді.  

                  

Түтіктің бар тармағының ауызын бекітіп, екінші тармағын төмен түсіреді. Ауа бар кеңістіктің екінші жаңа шамасы L2 мен суы бар түтікшелердің еркін беттерінің айырмасы h ты өлшеп, сол жақтағы ауасы бар түтікшеге Бойль -Матриотт заңын қолданып мына теңдеуді жазуға болады: 

                                       
Осы теңдіктен атмосфералық қысымды РА табамыз: 
                                       
2-есеп: Сұйықтың тығыздығын анықтаңдар: 
Приборлар мен құрал-жабдықтар: шыны түткішелер, резеңке трубка, тығын, штатив, сызғыш, суы бар ыдыс, барометр-анероид.
Бұл есепте бірінші есеп сияқты (1) теңдеуді қолданып шығарады. Енді атмосфералық қысым белгілі деп қарастырамыз: 
                                       
Міне, жоғарыдай эксперименттік мәселе есепті шешуде Бойль-Мариотт заңын қолданып, бірдей құрал-жабдықтарды пайдалана отырып, физикалық екі түрлі шаманы анықтадық. Мәселе есептерді оқыту процесінің қандай кезеңінде және қалай қолдануға болады? 
Мәселелелік есепті оқушы өтілген материалды жақсы меңгеріп, осы алған білімдерін жаттығу есептерін шығарып үйренгеннен кейін, жақсы шығарады. Сондықтанда мәселелік  -  шығармашылық есептерін өтілген материалдарды қорытындылау кезінде шығарған дұрыс. 
Кей жағдайларда мәселелік есептерді материалдарды түсіндіруде, оқушыларды ынталандыру үшін немесе өтілген материалда бекіту үшін де қолданады. Мысалы І курста оқытушы электродинамика бөлімін өткен кезде мынадай сұрақтар береді:
1. Үйкеліс арқылы денелердің электрленуі неге электр тогын өткізбейтін денелерде алғаш рет байқалады?
2. Электростатикадан тәжірибе көрсететін приборлар, құрал-жабдықтар үшкір емес, доғал, дөңгелеген формаларда болады? Неге?
Оқушылар әртүрлі өздерінің ойларын ортаға салады, дәлелдей алмайды, сондықтанда сабақты ынталана тыңдайды. 
Мәселелік есепті жаңа материалдарға түсіндіруде қолдануға болады. Мысалы І курста капиллярлық құбылысты оқып үйренген кезде (Р.И.Малифеев. Проблемное обучение физике в средней школе, М.1980). 
Капилярдағы сұйықтық дөңес бетінің астындағы қысымды анықтайтын
                                       
формуласын қорытып шығарып, жұғу және жұқпау құбылысын түсіндіргеннен кейін, оқытушы  экранға диаметрлері әртүрлі қапиллярлық түтікшелердегі сұйықтықтың көтерілуін биіктігі азаятындығын бірден байқайды. 
Капиллярлық түтікшелердегі сұйықтықтың ойыс бетінің радиусы, капиллярдың радиусына тең екеніне оқушылардың көңілін аудару қажет. 
Мәселе ұсынамыз: Капилярдың диаметрі белгілі болса, капилляр арқылы көтерілетін сұйықтықың биіктігін табу керек. 
Оқытушы: <<��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
���іріп алу


Көмек
Арайлым

Біз міндетті түрде жауап береміз!

Жіберу

Рахмет!
Хабарлама жіберілді.

Сіз үшін аптасына 5 күн жұмыс істейміз.
Жұмыс уақыты 09:00 - 18:00

Email:

Phone: 777 614 50 20
Жабу
Көмек