Қуат
Пән: Физика
Тақырыбы : Қуат
| |I кезең .Ұйымдастыру кезеңі |
| |Сұрақтарға жауап бер. |
|Көпір | |
|тапсырмалар|1.Қысым анықтамасына сәйкес формуланы толық жаз? |
|ы | |
| |Жауабы: Р = [pic] |
| |2.Архимед заңының тұжырымдамасын толықтыр? |
| |Жауабы: Сұйыққа батырылған денеге оның батқан бөлігі |
| |көлеміндегі сұйықтың салмағына тең ығыстырушы күш әрекет |
| |етеді. [pic] |
| |3.Атмосфералық қысым қандай шамаға байланысты өзгереді?. |
| |Жауабы: Биіктікке (һ) |
| |ІІ кезең.(топтық жұмыс) |
| |Жаңа тақырыпты өз бетіңмен меңгеріп көр (төмендегі жетелеуші |
| |тапсырмалар арқылы) |
|Теориясы: |Бос нүктенің орынына тиісті сөздерді қой. |
|“Білу” |1.Тұрмыста жеке адамдардың жасаған еңбегін не деп атайды? |
|(Кім? Не? |Жауабы: Жұмыс |
|Қашан? |2. Механикалық жұмыс дегеніміз не? |
|Қайда? Не |Жауабы: Дененің бір орынынан екінші орынға қозғап апаруда |
|істеді? ) |күштің істеген жұмысы механикалық жұмыс деп аталады.А-жұмыс |
| |3. Жұмыстың орындалу тездігін сиппаттайтын шаманы қалай |
| |атайды? |
| |Жауабы: Бұл физикалық шама қуат деп аталады? |
|Теориясы: |Сұраққа жауап бере отырып, бос нүктені толықтыр. |
|“Түсіну” |1.Механикалық жұмыс кезінде дененің орын ауыстырудың жүрілген|
|(Неге? |жолға тең болу себебі неде? |
|Себебі? |Жауабы:Түсірілген күштің бағыты дененің қозғалу бағытына |
|Неліктен?) |сәйкес болуына байланысты. |
| |2.Жұмыстың формуласын көрсет |
| |Жауабы: А = F*S ; жұмыс =[pic] |
| |3.Қуатты табу үшін істелген жұмыстың шамасын сол жұмысты |
| |істеуге кеткен уақытқа бөлу керек, оның себебі неде? |
| |Жауабы: Бір жұмысты орындау үшін әр түрлі қозғалтқыштар әр |
| |түрлі уақыт жұмсайды. |
| |Қуат = [pic] N = [pic][pic] |
|Теориясы: |Сұраққа жауап бер. |
|“Талдау” |1.Екі бала бірін-бірі шанамен сүйреді. Бұл жағдайда олар |
|(Салыстыр. |механикалық жұмыс істеді ме? |
|Айырмашылығ|Жауабы:Олар механикалық жұмыс жасады, өйткені олар күш |
|ы неде?) |жұмсап, орын ауыстырады. |
| |2.Массалары әр түрлі екі қыз бала баспалдақпен жарыса |
| |жүгіріп, үйдің үшінші қабатына бір мезгілде көтерілді. Бұл |
| |жағдайда олар бірдей қуат өндірді ме? |
| |Жауабы: Екі қыз баланың өндірген қуаты бірдей емес,себебі |
| |қуат уақытқа және жасалынған жұмысқа тәуелді . |
| |Шамалардың атауын ,өлшем бірлігін жаза отырып, формуланы |
|Теориясы: |түрлендір. |
|“Жинақтау” | |
|(қорытынды |Жұмыстың, қуаттың анықтамасына сәйкес шамаларды жаза |
|шығар, |отырып формуланы түрлендір. |
|сызба, |Жауабы: А - жұмыс, Дж А = F * S => F = |
|сөзжұмбақ) |[pic] ; N = А = N * t |
| |F - күш, Н |
| |S - жол, м |
| |N - қуат, Вт |
| |t - уақыт, с |
|Практикасы |Есептерді шығар. |
|“Қолдану” |Машина 72 км/сағ жылдамдықпен бірқалыпты қозғалып келеді. |
|(қарапайым |Егер оның моторының тарту күші 2000 Н болса,онда ол 10 с-та |
|тапсырмалар|қанша жұмыс атқарады. |
|беру) | |
| |Берілгені: Шешуі: Есептелуі:|
| |[pic]=72 км/сағ= 20м/с А= F*S |
| |А=2000Н*20м/с*10с= 400000 Дж=400кДж |
| |F= 2000 Н [pic] |
| |t =10 c S= [pic]* t |
| |А= F*[pic]* t |
| |Т/к; А=? |
| |Жауабы:400 кДж |
| | |
| |2. Қуаты 30 Вт желдеткіш 10 минутта қанша жұмыс істейді? |
| |Берілгені: шешуі: |
| |Есептелуі: |
| |N = 30Bт N=[pic] ; А=N·t А= |
| |30Вт·600с=18000Дж=18кДж |
| | |
| |t=10 мин=600с |
| |Жауабы:18 кДж |
| |Т/к: А-? |
|Практикасы | Сен қалай ойлайсың? |
|“Баға беру”|Өлшемдері мен құрлысы бірдей екі кеме әр түрлі қуат өндіреді. |
|(Сен қалай |Бұл кемелер бірдей жылдамдықпен қозғала ма? |
|ойлайсын? |Жауабы: Менің ойымша: бірдей жылдамдықпен қозғалмайды, себебі|
|Не істер |олар әр түрлі қуат өндіріп отыр. |
|едің?) | |
| |ІІІ бағалау кезеңі (жеке жұмысы) |
| |Деңгейлік тапсырмалардыбіртіндеп орындап, балл жинаңдар |
|Теориясы: |1 деңгей. Тест жауабын белгілеңдер. |
|“Білу” | |
|(Кім? Не? |1. Механикалық жұмыстың формуласын тап. |
|Қашан? Не |А) А = [pic] В) А = F · S С) А= [pic] |
|істеді?) |Д) А= F·t |
| |2.Қуаттың анықтамасына сәйкес формуланы көрсет? |
| |А) N= [pic][pic] В) N= [pic] [pic] С) |
| |N=[pic][pic] Д) N= [pic] [pic] |
| |3.5 мВт-та қанша ватт бар ? |
| |А) 5·10-3 Вт B) 5·10-3 Вт C) 10-3 Вт Д) |
| |5·10-6 Вт |
| | |
| |4. 1 мк Дж –да қанша джоуль бар? |
| |А) 0,000001 Дж В) 0,001 Дж С) 1000000 Дж |
| | |
| | |
| |1.Массасы 0,5 кг қаршыға ауа ағынымен 60 м биіктікке |
|Практикасы |көтерілген . Ауырлық күшінің жұмысын анықтаңдар? |
|“Қолдану” |Бер: Шешуі: Есептелуі: |
|(жоғарыдағы|А=F· S А=0,5 кг·10н/кг·60 м=300Дж |
|қарапайым |m= 0,5 кг F=mg;S=Һ |
|тапсырмалар|Һ= 60м A=mg·h |
|үлгісінде |Т/к: А=? |
|болу керек)|Жауабы:300Дж |
| |2.Салмағы 120 Н бір шелек суды тереңдігі 20 м құдықтан 15 |
| |секунд ішінде көтеріп шығару үшін адамның өндіретін |
| |орташа қуаты қандай? Бер: |
| |Шешуі: Есептелуі: |
| |Р=120 Н N=[pic] [pic] |
| |N=[pic][pic] =[pic] [pic]=160 Вт |
| |һ=20 м А= Р·Һ |
| |t=15 с N=[pic][pic] Жауабы:160 |
| |Вт |
| |Т/к: Nорт -? |
| |2 – деңгей (5балл+4балл=9 балл) |
|Теориясы: |Сұрақтарға жауап бер. |
|“Түсіну” |1. Денеге түсірілген күш, атқарылған жұмысқа байланысты ма? |
|(Неге? |Жауабы: Ия, себебі механикалық жұмыс күшке тура |
|Себебі. |пропорционал. |
|Неліктен?) |2.Әр түрлі қозғалтқыштардың қуаты артқан сайын жасалынған |
| |жұмыс көп өндіріле ме? Себебі неде |
| |Жауабы: Қуат шамасы артқан сайын өндірілген жұмыс та |
| |артады.Себебі қуат жұмысқа тура пропорционал. |
|Теориясы: | Бос нүктенің орнына тиісті шамаларды қой. |
|“Талдау” | |
|(Салыстыр. | |
|Айырмашылығ| |
|ы неде?) | |
|Практикасы |Есептерді шығар. |
|“Қолдану” | |
|(өзгертілге|1.Салмағы 4 кг жәшікті 2,5 ке биіктікке көтергенде |
|н |істелген жұмыс неге тең? |
|жағдайдағы |Бер: Шешуі: |
|тапсырмалар|Есептелуі: |
|) |m=4 кг А=F·S |
| |А=4 кг·9,8Н/кг·2,5 м=100Дж |
| |Һ=2,5 м F= mg; S=Һ |
| |Т/к: А-? A= mg·Һ |
| |Жауабы: 100 Дж |
| |2."Волга"автомобилі 2 сағатта 110 кДж жұмыс атқарса , оның |
| |қуаты неге тең? |
| |Бер: Шешуі: |
| |Есептелуі : |
| |t=2 сағ=7200 с |
| |А=110 кДж=110000 Дж [pic] N= [pic][pic] |
| |=15Вт |
| |Т/к: N=? Жауабы:15 Вт |
| |3 деңгей (9балл+3балл=12балл) |
|Теориясы: |Тірек –сызба нұсқаны толықтыр. |
|“Жинақтау” | |
|(қорытынды | |
|шығар, | |
|сызба | |
|сөзжұмбақ) | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| |Қуат қандай шама скаляр |
| | |
| |Формуласы [pic] |
| | Өлшем бірлігі Вт |
| | Қуаттың белгіленуі N |
|Практикасы | Есептерді шығар |
|“Баға беру”|1.Биіктігі 10 м сарқырамадан 2 мин-та 50 м3су құлап ағады.Су |
|(Сен қалай |ағынының қуаты қандай? |
|ойлайсын? |Бер: шешуі: |
|Не істер |һ=10 м N= [pic] |
|едің?) | |
| |V=50 м3 |
| |t=2 мин =120с |
| | |
| |есептелуі: |
| |Т/к: N-? |
| | N=[pic] |
| | немесе 42000 Вт |
| | |
| |Жауабы: 42 кВт |
-----------------------
Жұмыс
Қуат
N= [pic] ; A=N*t;
N=F*[pic];
A=F·S [pic]
Белгіленуі: N
Формуласы[pic]
Өлшем бірлігі Вт
Қуат
Қандай шама скаляр
Арайлым