Денелердің жүзу шарттары
Пән: Физика
Қарағанды облысы Саран қаласы №7 орта мектеп-интернатының Физика пәні мұғалімі Жұматаева Тілеукен Тақырыбы: Денелерлің жүзу шарттары Мақсаты: А)Денелердің жүзу шарттары түсіну, дененің және сұйықтың тығыздығына байланысты болатынын түсіндіру, тәжірбие қою дағдыларын, іскерліктерін қалыптастыру. Ә)Оқушылардың ойлау қабілеттерін арттыру және жамыту. Б)Оқушылардың топ боп жұмыс атқаруын, ойларын тұжырымдап, шапшаң, жинақы айтуын, әр топтың бірін-бірі сыйлауға тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Аралас. Сабақтың типі: Топтық Көрнекілігі: Тығыздықтар кестесі, суреттер, кесте (керосин, бензин, глицерин), әрбір оқушыда суы бар ыдыс динамометрлер, дененлер, жүк жиынтығы, кіші альминий, мұз, тығын, метел кестесі, табақша, картоп, тұзды су, карточкалар, пластилин шарик, топ жазылған плакат. Жоспары: I.Ұйымдастыру кезеңі II. Эксперимент арқылы уй тапсырмасын сұрау III.Жаңа тақырыпты т.сіндіру IV.Үйге тапсырма беру Сабақтың барысы:I.Тақтада жазылып тұрған бойынша, әрбіреуіміз эксперимент орындайық (әрбір оқушы алдында динамомерт, денелер, суы бар ыдыс). I-топ.1.Берілген дененің ауадағы салмағын тап:P1 2.Осы дененің судағы салмағын тап:P2 3.Өлшемнің нәтижелерін салыстыр да қорытынды жаса (Дененің судағы салмағы дененің ауадғы салмағынан кіші P2 pg= pe болады. Сонда, егер дене сұйыққа толық кіріп және оның ішінде жузіп жүрсе, онда дене материялының тығыздығы сұйық тығыздығына тең болғаны. Содан біз мынады қортындыға келдік. Егер денеге әрекет етуші ауырлық күші мен архимед күші тең болса, онда дене сұйықтың кез келген жерінде тепе-теңдік қалпын сақтай алады. II- топқа шеге, суы бар ыдыс, пластилиннан жасалған шарик. Бізде Fa=FA яғни pg gVg= pggVg немесе pg= pc . Дененің тығыздығы сұйықтың тығыздығынан артық болса , онда сұйыққа батады. III-топқа картоп, тұзды су. Бізде Fa=FA яғни pg gVg= pс Vб.б .Су ішінде картоптың біраз бөлігі батып, сұйық бетінде жүзіп жүреді (Vб.б дененің суға батқан бөлігі) pg Vg= pс Vб.б. Сонда дене сұйық бетінде Сонда дене суық бетінде жүзіп жүрсе, дененің сұйыққа батқан бөлігінің көлемі сұйық пен дене материалы тығыздықтарының ара қатынасына байланысты болады. Қорытынды: Егер ауырлық күші Архимед күшінен кем болса, онда дене сұйық бетіне көтеріледі. Дене материалдарының тығыздығы сұйық тығыздығына жақын болса, дененің көбірек бөлігі сұйық ішінде болады. Рмуз═900кг∕м3; рсу═1000кг∕м3; мұздың оннан тоғыз бөлігісу ішінде болады. Сонымен, Faрс-дене батады. рg═рс-дене батады. рg<��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������