Мақал-мәтелдер | Достық пен жолдастық, мінез-құлық

Жолдасын тастаған – жолда қалар.

Шошқаға ерген – балшыққа аунар.

Досы жоқ адам – тұзы жоқ тағам.

Әңгіме жол қысқартады.

Досы көппен сыйлас,
Досы азбен сырлас.

Жаман жолдастан жақсы дұшпан артық.

Жолдасты жол айырады.

Жаман жолдастан мықты таяқ артық.

Сыйласу екі кісіге бірдей.

Жолдасы көптің – олжасы көп.

Жаман қорыққанын сыйлайды.

Көргенді кісі
Көргенін айтар,
Көргенсіз кісі
Бергенін айтар.

Ақымақ бұзуға бар,
Түзеуге жоқ.

Жаманға сырыңды айтсаң
Жарға жығады.

Жаманның ақылы
Түс ауған соң кіреді.

Жаман ашса көрмес,
Айтса білмес.

Жаман жігіт той бұзады,
Жаман әйел үй бұзады.

Тегі жаман тойда тонын сұрар.

Жаманға сырыңды айтпа,
Сырыңды айтсаң да, шыныңды айтпа.

Шығысы жаман қамысты
Су ішінен өрт шалар.
Бейілі жаман адамды
Түйе үстінен ит қабар.

Жанбаса — отын жаман,
Жаға алмаса — қатын жаман.
Қараспаса — жақын жаман,
Жау алмаса — батыр жаман.

Өкпеден соққан жел жаман,
Елінен безген ер жаман.
Елге сыймас кер жаман,
Егінсіз болса жер жаман.

Жаман қатын байына
Жалғыз атын сойғызар;
Жақсы қатын жолдасын
Жоқтан құрап тойғызар.

Жаманның айтқаны келмейді,
Сандырақтағаны келеді.

Қас жаман
Қасындағысын қарақтайды.

Жаман жаңбыр жаумай су болады.

Жаманның үсті су болса,
Кеппестей көрер;
Жаман адамға мал бітсе,
Кетпестей көрер.

Жаман өкпелеймін деп
Сыбағасынан құр қалады.

Арыстан асқынса —
айға шабар,
Ақымақ асқынса —
анасын сабар.

Жаман адам өзі бола алмайды,
Болғанды көре алмайды.

Жаманның аттан құлағаны да жаман.

Қайта жауған қар жаман,
Қайта шапқан жау жаман.

Жаманның ойыны жаман
Шошқаның мойыны жаман.

Жолдасың жаман болса,
Алыс жүріп түн қатпа.
Қатының жаман болса,
Кісі алдында тіл қатпа.

Атың жаман болса,
Қарың кетер.
Балаң жаман болса.
Арың кетер.

Тақыр жерге су төксең,
Жүруге тайғақ болар;
Жаманға сырыңды айтсаң,
Тар жерде айғақ болар.

Үндемес ауызда пәле бар,
Екі ұртында шала бар.

Бейілі жаман кісіден көшеді,
Өз асын өзі жасырып ішеді.

Жаман өзен өткел бермес,
Жаман кісі көпке ермес.

Күтімі жаман ағаштың
Бітімі жаман.

Жапа шегіп, жай жату
Жасықтықтың белгісі,
Ерте жатып, кеш тұру
Пасықтықтың белгісі.

Шөлдің қамысы болмайды.
Жаманның намысы болмайды.

Жаманға ошақтың үш бұты,
Үш айлық жол.

Құс жаманы саңғығыш,
Адам жаманы қаңғығыш.

Балуанның жаманы,
Жығылған соң қалтырар,
Күзетшінің жаманы
Алдырған соң талтаяр.

Дәніккеннен құныққан жаман.

Сөздің аласы – жаман,
Оттың шаласы – жаман.

Жаман сөз – жылытады,
Жақсы сөз – жұбатады.

Жаман арба жол бұзар,
Жаман адам ел бұзар.

Азаматтың ақысын,
Азамат қайырар,
Жаман сөз жалпақ,
Жұртқа жайылар.

Мақал-мәтелдер: Достық пен жолдастық, мінез-құлық