Сарматтар
Қазақстан тарихы 6 сынып Сабақтың тақырыбы: Сарматтардың тарихы, ескерткіштері Сабақтың білімдік мақсаты: Сармат ұғымы, Батыс Қазақстаннан Украинаға дейін таралған сармат ескерткіштері, олардың ерекшеліктері. Савроматтардың Орталық Азия мен Қара теңіз өңірі мәдениеттерін байланыстырушы тайпалар болғаны, Боспор мемлекетімен саяси экономикалық байланыс орнатқаны туралы айту. Дамытушылық мақсаты: Мұның алдындағы тақырыптарда өтілген тайпаларға байланысты сұрақтар қоя отырып оқушыны ойланту.Ойлау қабылет
Қазақстан тарихы 6-сынып
Сабақтың тақырыбы: Сарматтардың тарихы, ескерткіштері
Сабақтың білімдік мақсаты:
<<�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������Ой ... ... Сөзжұмбақ шешу.
ІІ.Әлеуметтік белсенділік.
1. Сұрақ қою. Сұраққа жауап беру.
2 Ұқсастық пен даралық. ... ... мен ... ...
билігін салыстыру.
ІІІ. Қызығушылықты туғызу.
1. <<���������������ңа ... ... ... осы ...
жөнінде не білетінін білу ... ... ... ... Кестемен жұмыс. Жаңа сабақты түсіндіру.
V Физикалық белсенділік.
1. Ой ... ... ... ... ... жұмыс.
2. <<����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������а жерді алып жатқан ірі металл өңдеу орталығын ата? (Құлата)
5 Шыршық өзенінің сол жағалауынан қазылған арық? (Ханарық)
6 ... ... ... ... аталады? (Құл)
7 Қаңлы теңгелері көп табылған аймақ? (Ташкент)
8 Ханның орынбасарлары қалай аталады? (Уәзір)
II Әлеуметтік ... ... қою ... жауап беру Қаңлы билігі
мен Қазақстан Республикасының билігін салыстыру. ... ... ... ... жеңіл сұрақтар.
1 Қаңлылардың негізгі айналысқан шаруашылығы қандай болды?
... ,мал ... ... ... ... кәсіпшілігі? (аң аулау,балық аулау)
3. Қаңлыларда сауданың қандай түрлері дамыған? (ішкі және ... ... елін кім ... (Ұлы хан)
5 ... мал ... ? ... түлік мал )
6 Қанлылардың діни-нанымдары қандай болды? ... тыс
... ... ... ... ... ... көркем өнер салалары дамыған? (Ән-күй,би)
Жасыл (Алгоритмдік деңгей) деңгейлік тапсырмалар күрделенеді
1 Қаңлы елі неше бөлікке ... (5 ...
2 ... елінде құлдық қалай пайда болды?
( Соғыстан түскен ...
3 ... ... ... оң ... қандай арық қазды? (Зах)
4 Егісті ... ... ... көп ...
( ... жайып суару тәсілі)
5 Қаңлы қыстаулары қай аймақта ... ? ... ...
6 ... уақытта қаңлылардан қанша теңге табылып отыр ? (1300) ... ... ... ... ... Қаңлылар туралы мәліметтер қай елдің деректерінде ...
( ... ... Цянь ...
2 ... ... ең негізгі атамекені қай жер?
( ... ... орта ...
3 Қаңылылар археологиялық ... ... ...
... ( ... Жеті-асар )
4 Ақтөбе қонысы қай мәдениеттің ... ... ...
5 ... 16 га жерді алып жатқан ... ...
... ... қалай аталады? (Алтын асар)
2 ... пен ... ... ... билігі мен Қазақстан Республикасының билігін салыстыру.
Қаңлы ... ... хан ... орынбасары-уәзірлері ... - ... ... Битянь, Астанасы-Астана,
... бір ... - ... ... Астанасы Алматы
Өз ішінен 5 бөлікке бөлінген 14 ... ... ... ... ... қаласымен ... аты ... ... ... ... аталады
Оларды кіші хандар басқарған ... ... ... ... ... ... ауыл әкімдері облыс
... ... ... ... ... ... ... Президент ... ... ... ... даралық биліктің мұрагерлік жолмен берілуінде.
ІІІ. Қызығушылықты туғызу.
1. ... ... жаңа ... таныспай тұрып, осы тақырып
... не ... білу ... ... ... белсенділік.
Жаңа сабақты түсіндіру. Кестемен жұмыс. Кестені ... ... қою. ... ... беріледі.
Кестеден сарматтар туралы мағлумат алады. Түсінгендерін айтады.
Мұғалім оқушылардың жауаптарын толықтырып, ... ... ... Сарматтар туралы деректер б.з.б ІІІ ... ... ...
... ... ... ... Украина жеріне дейін шашырап жатыр
Көпшілігі ... ... ... ... өңірлер
Жайық,Елек,Жем, Атырау, Маңғыстау,
Сағыз ... ... ... ... тас аралас топырақтан үйілген.
Атырау облысының оңтүстік-шығысындағы теңіз жағалауы аудандарында ... елді ... ... ... ... саз-топырақтан үйілген.
Ерте сармат ескерткіштерін Савромат ескерткіштері деп атайды.
... ... ... Елек ... орта ... ... бергі жағындағы ескерткіштерге жақын, Еділдің төменгі ағысының сол жағалауы ... ...
... көне ... өте ... ... І ескерткіші.100-ден астам топырақ обалар зерттелді. ... ... ... басы ... ... екі ... жерленген. Қасына қой жілігі, қыш ыдыс, шақпақ тас ,жебеге толы қорамсақ қойылған. Бұл б.з.б VІІ ғасыр ескерткіштері.
... ... ... ... ... шатыр іспетті құрылыс. Үш жауынгер қатар көмілген.Ортадағысы екі жағындағылардан биіктеу орналасқан.
Қола жебе ұштары, темір қанжарлар т.б. заттар қойылған. ... ... ... ... сүйек қасықтар шыққан. Қасқыр мүсіні, киік, таутеке бастары ... ... екі абыз ... ... оңтүстік-батысқа қарата жерленген.
Биіктігі 2 метрге жуық, бөренеден шатырланып жасалған.Қастарына неше түрлі заттар қойылған.Үш ... ... ... бар. ... тістері ақсиған қасқыр басының бейнесі түрінде.
Батыс Қазақстан савроматтарының жерлеу ғұрпы, қойылатын заттары Оңтүстік Орал мен Еділдің төменгі ағысын ... ... ... өте ... Қазақстан ескерткіштерінің ерекшеліктері:
1.Обалардың ішкі құрылымы көбінесе ағаштан жасалған.
2. Қабірлердің әр түрі кездеседі ( тік бұрышты, ... ... ... ... ... адамды, бірнеше деңгейде жерлеу рәсімі тән.
Алдыңғы Азия, Солтүстік Кавказ, ... ... ... ... ІІ ... ... ... Қазақстан жерінен бастап біртіндеп жаулап Қара теңіздің солтүстік аймақтарына ... ... ... ... ... тарихшылары Диодор, Үлкен Плиний, Полибий жазып кеткен.
Орталық Азия
Қара теңіз аймағы
... скиф ... ... ... сөйлеген
Дах-массагет, исседондармен туыстас келеді
Сарматтардың саны б.з.б. 6-4 ғ.-да 10 мың, б.з.б. 3-2 ғ.-да 20 мыңға жуық, б.з.б. 1 ... б.з. 1 ... ... 5-7 мың адам ... ... араласып, бірқатары отырықшылық салтқа көшкен
V Физикалық белсенділік.
1. Ой ... ... ... ... ... жұмыс.
Оқушылар картаға сарматтардың мекендеген ... ... 2. ... Жаңа ... ... ... алғаннан кейін оқушылар
кластерді толықтырады (жасыл сиямен)
3. ... ... ... 1. ... мен ... ... арқылы бір-біріне екі сұрақ қояды,
1-ші сұрақ: бүгінгі тақырып бойынша.
2-ші сұрақ: дәстүр бойынша.
VІІ Бағалау. ... Үйге ... ... 25 - ... ... <<�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������... сабақпен таныспас бұрын жұмбақтарды шешіп алайық:1.Тау,қыр,жазық,өзен,көл-
Қабырғада биік тұр.
Нанбасаң кел, өзің көр-
Бір қағазға сыйып тұр. ... ... ... ... ... (Көл)
3.Туған жердің белбеуі,
Шұбатылып қалыпты,
Керемет-ау кернеуі-
Тасты тесіп, жарыпты!(өзен)- Енді осы көл мен ... ... ... не ... ... ... өз ... айтты.4. Суретпен жұмыс.- Суретке назар аударыңдаршы. Қазақстан туралы не ... ... Енді ... ... бұл ... не ... ... Табиғат деген не?- Біз қандай мемлекеттермен танысып едік?- Қазақстан қандай мемлекет?- Қазақстанда қанша облыс бар?5. Мағынаны тану.- Біздің болжамымыз ... ... келе ме ... Оны білу үшін тақырыпты оқып көрелік. (Іштерінен ... ... емес ... ... ... ... сөздік жұмыс жүргізіледі.6. Мәтінді оқып болған соң, өздеріне бұл тақырыптан білетіндерін білмейтіндерін анықтау үшін ІNSERT жүйесін қолданады.7. Ойға шабуыл. Венн ... ... ... Қазақстан мен Солтүстік Қазақстанның табиғатындағы дара, ортақ қасиеттерін шеңберге жазады.8. Шығармашылық тапсырма.<<�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������